Cố đô Huế của Việt Nam, thuộc tỉnh Thừa Thiên-Huế, được bảo tồn và giữ gìn cẩn thận. Huế là trung tâm chính trị, văn hóa và tôn giáo của triều Nguyễn, triều đại cuối cùng của Việt Nam. Quần thể di tích phản ánh sâu sắc lịch sử, văn hóa và nghệ thuật của Việt Nam.
1. Tổng quan về cố đô Huế
Cố đô Huế nằm bên bờ sông Hương đã được UNESCO công nhận là một trong những di sản thế giới. Thành phố này là cái nôi của văn hóa Việt Nam và từng là kinh đô, trung tâm giáo dục, văn hóa và chính trị của Việt Nam dưới triều Nguyễn. Lịch sử độc đáo của cố đô Huế hấp dẫn bất kỳ người yêu thích lịch sử nào.
UNESCO công nhận vào tháng mười hai năm 1993 như là một di sản văn hóa của nhân loại. Nói đến Huế, người Việt Nam thường hiểu đó là lịch sử của một kinh đô với hệ thống kiến trúc nguy nga, lăng tẩm độc đáo và lâu đời nhất còn sót lại ở Việt Nam. Cố đô Huế chứng kiến 143 năm của 13 đời vua triều Nguyễn. Huế còn chứng kiến nhiều sự kiện lịch sử quan trọng khác của dân tộc Việt Nam.
Cố đô Huế nằm ở trung tâm của đất nước Việt Nam thuộc tỉnh Thừa Thiên – Huế, cách Hà Nội 680 km về phía Nam và cách Thành phố Hồ Chí Minh 1070 km về phía Bắc. Nằm trên Quốc lộ 1A, cách cảng biển Thuận An 12 km.
Là nơi lưu giữ các kho báu quốc gia, bao gồm quần thể đền, chùa, lăng mộ và di tích, thị trấn ven sông này đón hàng triệu lượt khách du lịch đến đây hàng năm để xem những địa điểm hấp dẫn này. Mặc dù trước đây quân Mỹ đã phá hủy nhiều công trình kiến trúc lịch sử nhưng cố đô Huế vẫn giữ được vẻ đẹp quyến rũ.
2. Khí hậu ở Cố đô Huế
Khí hậu ở Huế khác với miền Bắc và miền Nam. Khí hậu khắc nghiệt và cơ bản giữa các tỉnh TP.
Ở vùng ven biển và vùng đồng bằng, khí hậu chia thành hai mùa rõ rệt: Mùa khô (từ tháng 3 đến tháng 8) với nhiệt độ cao nhất là 39,90 C. Mùa mưa (từ tháng 8 đến tháng 1 năm sau) với nhiệt độ trung bình là 19,70 C, nhiệt độ thấp nhất 8.80 C. Mùa này thường có mưa hàng ngày, có thể kéo dài cả tuần.
Ở miền núi, khí hậu mát mẻ hơn, du khách nên chọn du lịch Huế vào mùa khô. Tuy nhiên, mùa mưa cũng có sức hút của nó. Bạn có thể đi dưới mưa rơi bất tận của đất trời, nên thơ của tình yêu và cuộc sống. Bạn cũng hãy đến nhà hàng để thưởng thức hương vị nóng hổi của các món ăn đặc sản Huế. Đặc biệt, bạn có thể thấy mưa phùn ở Huế trong một số tuần.
3. Kiến trúc cố đô Huế
Kiến trúc của cố đô Huế tuyệt vời hòa cùng thiên nhiên thơ mộng của vùng đất này. Vẻ đẹp thiên nhiên của Huế vô cùng hấp dẫn với sông Hương và núi Ngự Bình. Chính xác thì sông Hương và núi Ngự Bình là biểu tượng cho tinh thần quật cường của xứ Huế.
Quần thể kiến trúc cung đình Huế được xây dựng vào năm 1805 dưới thời vua Gia Long, vị vua đầu tiên của nhà Nguyễn. Quá trình xây dựng kéo dài hơn 30 năm và chỉ hoàn thành vào năm 1838. Xuyên suốt thành được xây dựng theo phong cách của Pháp, cấu trúc và hình thức, đặc biệt là các chi tiết kiến trúc mang đậm nét phương Đông, chỉ nói đến tháp canh và cung điện.
Cố đô Huế nằm bên tả ngạn sông Hương với chu vi gần 10km và diện tích đất hơn 500 ha. Toàn bộ thành được chia thành ba thành: Phòng thành, Hoàng thành và Tử Cấm Thành. Người nhìn về hướng Nam có núi Ngự Bình làm lá chắn bảo vệ. Phía ngoài cùng là thành Phòng thủ, hình vuông, mỗi cạnh khoảng 2.500m, được bao bọc trong bức tường thành cao 8m với 10 cổng. Được bao bọc bởi hệ thống kênh rạch gọi là sông Bảo vệ Thành cổ dài 7km nối với sông Hương. Đây là một pháo đài to lớn và kiên cố có ý nghĩa phòng thủ mọi hoạt động của triều đình nhà Nguyễn. Bên trong thành có nhiều văn phòng và học viện, cụ thể là trường Quốc Tử Giám, Bảo tàng, Viện Cơ Mật và Quốc Sử Quán.
4. Các địa điểm nổi tiếng tại cố đô Huế
4.1 Chùa Thiên Mụ
Tên của chùa bắt nguồn từ một truyền thuyết: cách đây rất lâu, có một bà lão xuất hiện trên ngọn đồi mà chùa đứng ngày nay. Cô nói với người dân địa phương rằng một vị Chúa sẽ đến và xây dựng một ngôi chùa Phật giáo cho sự thịnh vượng của đất nước. Chúa Nguyễn Hoàng nghe vậy đã ra lệnh cho xây dựng chùa “Bà chúa trời”.
Chùa tọa lạc trên đồi Hà Khê, tả ngạn sông Hương, thuộc làng Hương Long, cách thành phố Huế 5km.
Được xây dựng vào năm 1601, sau đó chúa Nguyễn Phúc Tần đã cho tu bổ lại vào năm 1665. Năm 1710 chúa Nguyễn Phúc Chu đã cho đúc một quả chuông lớn (cao 2,5m, nặng 3,285kg) và đến năm 1715 thì dựng bia (cao 2,58m) được dựng trên lưng một con rùa bằng đá cẩm thạch.
Một số vua triều Nguyễn như Gia Long, Minh Mạng, Thiệu Trị, Thành Thái đều đã cho trùng tu chùa. Tháp Phước Duyên (lúc đầu gọi là tháp Từ Nhãn) được vua Thiệu Trị dựng năm 1884. Tháp hình bát giác này có bảy tầng (cao 2m). Đại Hùng miếu, chính điện, có kiến trúc nguy nga. Ngoài những bức tượng đúc bằng đồng, nơi đây còn lưu giữ một số cổ vật quý giá: chiếc chiêng đồng đúc năm 1677, tấm ván gỗ mạ vàng có khắc chữ của chúa Nguyễn Phúc Chu (1714).
Xung quanh chùa là hoa và cây cảnh. Ở cuối khu vườn trải dài một rừng thông yên tĩnh và lãng mạn.
Chùa bị hư hại nặng vào năm 1943. Hòa thượng Thích Đôn Hậu đã tổ chức đại trùng tu chùa kéo dài hơn 30 năm.
4.2 Chùa Diệu Đế
Chùa tọa lạc tại số 100 Bạch Đằng, huyện Phù Cát, thành phố Huế.
Được vua Thiệu Trị cho xây dựng vào năm 1844 trên nền (5.000m2) của dinh thự cũ, nơi ông sinh năm 1807.
Chùa được xây dựng với quy mô lớn, nhưng đã bị hư hại nặng trong các cuộc chiến tranh liên tiếp. Năm 1889, Bổn Tâm Truyền được vua Thành Thái cấp kinh phí để trùng tu lại chùa nhưng một lần nữa lại bị hư hỏng nặng trong một trận bão, vào năm 1904. Hiện nay được xây dựng vào năm 1953. Chùa bao gồm một gian chính điện với hai pho tượng của Tám Vị thần Vajra. Phía sau chùa là gian khách và nhà bếp. Trong sân có một nhà bia và một tháp chuông. Cổng vào hai tầng nằm trên cùng với gian của Người giám hộ Dhamma.
Nằm giữa Đông Ba và cầu Gia Hội, chùa thu hút rất nhiều du khách.
Diệu Đế là địa điểm được vua Thiệu Trị xếp thứ ba trong danh sách 20 thắng cảnh của cố đô Huế.
Xem thêm:
- Poland là nước nào? Những điều cần biết khi du lịch Poland
- Hướng dẫn vui chơi quên lối về ở thiên đường Bảo Sơn
- Kim tự tháp Ai Cập – Biểu tượng cổ đại của thế giới
4.3 Chùa Từ Hiếu
Chùa tọa lạc tại xóm Đường Xuân Thượng III, thuộc làng Thủy Xuân, cách Huế 5km về phía Tây Nam. Chùa quay mặt về hướng Đông Nam và có núi Ngự Bình che chắn.
Chùa do Nhất Định xây dựng vào năm 1843, trước đây được hoàng gia công nhận là sư tổ của chùa Giác Hoàng. Năm 1848, chùa được nhà sư Cung Kỳ trùng tu với sự giúp đỡ của các quan và cận thần của nhà vua. Từ Hiếu từ đó trở thành một ngôi chùa lớn.
Năm 1894, được xây dựng lại bởi Cương Ký với sự hỗ trợ của vua Thành Thái và các quan của vua đã tạo nên hồ bán nguyệt. Năm 1962, chùa được Hòa Thượng trùng tu.
Chùa được xây dựng theo hình chữ Hán “Khẩu”, tòa chính điện gồm ba gian, hai chái. Gian chính điện thờ Phật. Phía sau có phòng thờ các vị sư của chùa. Qua một khoảng sân, Quảng Hiếu Đường có một bàn thờ dành riêng cho các tín đồ Phật giáo địa phương ở bên phải, một bàn thờ khác dành cho vị thần Quan Công ở trung tâm, và một phần ba cho các thái giám ở bên trái. Một bàn thờ riêng trong sảnh này tôn vinh Lê Văn Duyệt, một vị quan kiệt xuất thời vua Gia Long.
Cổng vào chùa là một kiến trúc hai tầng uốn cong. Tầng 2 đặt tượng thần Hộ Pháp bảo vệ chùa. Bên trong cổng là một ao sen hình lưỡi liềm. Hai bên sân là nhà bia khắc lịch sử chùa.
4.4 Núi Ngự Bình
Ngự Bình 105m có hình dáng cân đối và nổi bật. Hai bên núi Chẵn (Băng Sơn) là 2 ngọn núi nhỏ gọi là Tả Bạt Sơn (núi Trái) và Hữu Bát Sơn (núi phải). Triều Nguyễn thành lập và quyết định việc xây dựng Kinh đô Huế. Khi nhìn thấy Băng Sơn như bình phong. Hoàng đế Gia Long đã phê duyệt thiết kế: Chọn núi này làm bệ thờ phía trước với hệ thống tường thành kiên cố và uy nghiêm, đổi tên là Ngự Bình.
Cùng với sông Hương, núi Ngự Bình là món quà vô giá thứ hai mà thiên nhiên ban tặng cho Huế. Hai thứ này hòa quyện với nhau tạo nên vẻ đẹp thơ mộng sông núi của cố đô Huế. Từ lâu, ngọn núi xinh đẹp này và dòng sông Hương xanh biếc đã trở thành biểu tượng của thành phố Huế. Vì vậy, người ta thường gọi Huế là “Xứ sở sông Hương núi Ngự Bình” hay “Xứ Hương-Ngự”.
Trong nhiều thế kỷ, nhiều thế hệ thi nhân và lữ khách đã công nhận đây là một nơi tuyệt vời để chiêm ngưỡng thiên nhiên. Vào những ngày đẹp trời, từ trên đỉnh Ngự Bình, mọi người có thể phóng tầm mắt nhìn bao quát cố đô Huế với những cung điện nguy nga, những mái chùa cổ kính và dòng sông Hương xanh biếc uốn lượn quanh co… Ngay trước mắt mọi người trải dài vô tận, rừng trên đồi và đồng bằng rộng lớn của các huyện Hương Thủy, Phú Vang, Hương Trà với cây cối xanh tươi. Xa xa là dãy Trường Sơn tím sẫm vô tận ẩn hiện sau những đám mây bạc …
4.5 Sông Hương
Sông Hương có hai nguồn. Nó xuất phát từ dãy Trường Sơn: Tả Trạch từ Trường Đông đổ về hướng Tây Bắc qua 55 thác nước hùng vĩ, rồi từ từ đến ngã ba Bằng Lãng; đoạn Hữu Trạch ngắn hơn chảy qua 14 thác nước hiểm trở và bến phà đổ về ngã ba Bằng Lãng, nơi hai nhánh sông hợp lại tạo thành dòng sông Hương thơ mộng.
Từ Bằng Lăng đến cửa Thuận An, sông Hương dài 30km (Mực nước sông không cao hơn biển nhiều) nên sông chảy rất chậm.
Màu nước sông Hương đậm hơn khi uốn lượn dọc chân núi Ngọc Trản – đền Ngọc Trản – nơi có vực rất sâu.
Sông Hương là một cảnh đẹp từ đầu nguồn, uốn lượn giữa núi rừng, cây cỏ,… mang theo hương thơm của hệ thực vật nhiệt đới. Dòng sông chảy chầm chậm qua những làng Kim Long, Nguyệt Biều, Vỹ Dạ, Đông Ba, Gia Hội, chợ Đình, Nam Phổ, Bao Vinh, quyện với mùi hoa của xứ Huế … Dòng sông với màu xanh lam lung linh như ngọc trong nắng. Những con thuyền Huế chèo ngược xuôi với những làn điệu dân ca xa xôi, trầm tư, sâu lắng trong đêm sâu.
Quang cảnh hai bên bờ sông với thành quách, thị trấn, vườn tược, chùa tháp, đền đài, … và sự phản chiếu của chúng xuống dòng nước khiến dòng sông vốn đã yêu càng thêm thơ mộng. Nhiều người nghĩ rằng cố đô Huế có được cảnh quan thanh bình, nhẹ nhàng và tĩnh lặng phần lớn là nhờ có dòng sông Hương. Dòng sông này mang đến cho thành phố nét thơ mộng trầm tư và sự hài hòa.
Cố đô Huế là nơi chứa nhiều di tích lịch sử lâu đời của Việt Nam. Ở đây con người nhã nhặn, hòa đồng, đặc biệt là các cô gái xứ Huế. Phong cảnh thì nên thơ, trữ tình, gây động lòng người. Đây là địa điểm du lịch thu hút đông đảo du khách nước ngoài, những ai đã ghé thăm cũng không khỏi xuýt xoa vì vẻ đẹp nơi đây.
